Jak znaleźć swój sposób na życie? Wskazówki dla niezdecydowanych

Świadomy wybór

Maturzyści często zaczynają się zastanawiać nad wyborem studiów dopiero po złożeniu wstępnych deklaracji maturalnych. Jak się do tego zabrać, aby podjąć decyzję świadomie i zgodnie z własnymi zainteresowaniami, a co najważniejsze – kompetencjami?

1. Zastanów się, co Cię najbardziej interesuje. Które przedmioty nie sprawiają Ci problemu?
2. Zrób listę swoich mocnych i słabych stron oraz pasji. Pomocny może przy tym być bezpłatny test kompetencji zawodowych dostępny w internecie (https://kompetencjometr.mlodziwlodzi.pl/).
3. Przeanalizuj, co możesz zrobić, żeby nadrobić braki i zamienić je w swoje atuty.
4. Poszukaj, jak rozwijać swoje zainteresowania.
5. Sprawdź, które przedmioty są wymagane podczas rekrutacji na interesujące Cię kierunki studiów. Informacje o ofercie kształcenia poszczególnych uczelni można znaleźć na stronach internetowych, m.in. https://www.otouczelnie.pl/ oraz https://ranking.perspektywy.pl/2022/.

 

Kompetencje twarde i miękkie

Decyzja o wyborze kierunku studiów i przyszłego zawodu to jedna z ważniejszych decyzji, którą przyjdzie Ci podejmować w życiu i która będzie miała wpływ na Twoją przyszłość. Zastanów się, gdzie chcesz pracować i jak wyobrażasz sobie swoją ścieżkę zawodową. Weź pod uwagę to, jakie zawody będą poszukiwane w przyszłości. Pamiętaj, że na rynku pracy liczą się nie tylko kompetencje twarde – dotyczące wymaganej wiedzy i konkretnych kwalifikacji – lecz także kompetencje miękkie, czyli zasób określonych cech i umiejętności społecznych. Z raportu Światowego Forum Ekonomicznego wynika, że do najbardziej pożądanych na rynku pracy kompetencji miękkich, oprócz umiejętności pracy w grupie, zalicza się m.in.:

• analityczne myślenie i innowacyjność,
• umiejętność uczenia się,
• kreatywność,
• kompleksowe rozwiązywanie problemów,
• zdolność krytycznego myślenia,
• zarządzanie zespołem,
• elastyczność,
• odporność na stres.

 

Jak rozwijać kompetencje miękkie?

Szkoła nie jest jedynym miejscem, w którym możesz rozwijać kompetencje miękkie. Dziś coraz częściej kluczową rolę na tym polu odgrywają organizacje pozarządowe i stowarzyszenia, które proponują uczniom udział w różnych projektach społecznych. Warto zaangażować się w takie inicjatywy – dzięki temu możesz sprawdzić się w nowych zadaniach i sytuacjach, zobaczyć, co sprawia Ci największą satysfakcję, jak układa się Twoja współpraca z innymi. To bezcenne doświadczenie, które z pewnością zaprocentuje w przyszłości, niezależnie od wybranego kierunku studiów.

 

Gdzie szukać wsparcia?

Jeśli po samodzielnej analizie własnych kompetencji dalej masz problem z wyborem swojej dalszej drogi, warto poszukać fachowego wsparcia. Możesz się zgłosić do szkolnego doradcy zawodowego – ma on dostęp do nowoczesnych narzędzi (np. testów), które pomogą określić Twoje predyspozycje zawodowe oraz mocne i słabe strony. Doradca przekaże Ci też szczegółowe informacje dotyczące możliwości nauki po ukończeniu szkoły ponadpodstawowej. Jeżeli jednak takie spotkanie nie rozwieje wszystkich Twoich wątpliwości, wybierz się do instytucji zewnętrznych w Twojej okolicy, np. do powiatowego urzędu pracy, centrum lub biura kariery, OHP, lub fundacji i stowarzyszeń zajmujących się tematyką edukacji i rozwoju kariery zawodowej.

 

Jaki zawód wybrać?

Przy tak dynamicznie zmieniającym się rynku pracy trudno wymienić konkretne zawody, które będą poszukiwane w najbliższej przyszłości. Warto jednak przyjrzeć się tym branżom, w których obecnie jest największe zapotrzebowanie na pracowników. Przykład stanowi branża IT – zawód programisty od kilku lat cieszy się dużą popularnością. Należy jednak pamiętać, że ze względu na specyfikę szybko zmieniających się narzędzi wymaga on ciągłego doszkalania i uzupełniania wiedzy (w zgodzie z ideą uczenia się przez całe życie – lifelong learning).

 

Duże zapotrzebowanie na pracowników odnotowuje się również w branżach: medycznej, biotechnologicznej, finansowej, logistycznej oraz fit (fitness, dietetyka). W tych zawodach poszukiwani są ludzie o wysokich kwalifikacjach zdobytych nie tylko podczas studiów, lecz także na różnego rodzaju kursach dokształcających.

 

Inny zauważalny trend dotyczy poszukiwania pracowników w zawodach niewymagających wprawdzie długiej ścieżki edukacji, ale opierających się na specjalizacji i zdobywaniu doświadczenia w sposób praktyczny (np. betoniarz, zbrojarz, cieśla). Dla uczniów liceum i technikum zawody z tego obszaru – mimo licznych ofert pracy i niekiedy wysokich zarobków – często nie są jednak atrakcyjne ze względu na ich stereotypowe postrzeganie w przestrzeni społecznej. Być może ta tendencja z upływem czasu się odwróci, czego sygnały są zauważalne już dziś.

 

Jeśli jeszcze nie wiesz, co chcesz studiować i robić w przyszłości, zwróć się do osób, które mogą Ci pomóc dokonać wyboru. Porozmawiaj z doradcą zawodowym o swoich predyspozycjach i trendach na rynku pracy, bierz udział w różnych inicjatywach w Twoim otoczeniu, zapytaj znajomych, którzy już studiują i na pewno chętnie podzielą się informacjami. Pamiętaj jednak, że ostateczna decyzja dotycząca wyboru indywidualnej ścieżki kształcenia i rozwoju należy do Ciebie.

 

Powodzenia!