
To powiedzenie (łac. Mens sana in corpore sano) Juwenalisa z Akwinum, rzymskiego poety satyrycznego, zostało potwierdzone naukowo – ruch zwiększa sprawność mózgu. Dlatego w okresie intensywnego wysiłku intelektualnego nie rezygnuj z aktywności fizycznej.
Zalety aktywności fizycznej dla mózgu
Podobno Einstein wpadł na teorię względności podczas jazdy na rowerze. Faktem są wyniki badań naukowych dowodzące, że dzięki ćwiczeniom w ośrodku pamięci tworzą się nowe komórki mózgowe. Badania wyraźnie wskazują na to, że trening wpływa pozytywnie na szybkość, z jaką przetwarzamy informacje. Profesorowie D. Reynolds i R. Nicolson wykazali, że ćwiczenia poprawiają pamięć, a uczniowie aktywni fizycznie uzyskują lepsze wyniki w zadaniach sprawdzających rozumienie czytanego tekstu. Efekty treningów utrzymują się długo, nawet do 4 miesięcy po zaprzestaniu ćwiczeń.
Aktywność fizyczna zwiększa też kreatywność (czego dowodzą testy przeprowadzone przez prof. L. Colzato z holenderskiego Uniwersytetu w Lejdzie), jeśli zatem czeka Cię wykonanie projektu lub pisanie referatu, weź się do pracy nie wcześniej niż 2 godziny po zakończeniu ćwiczeń – wtedy Twoja kreatywność osiągnie najwyższy poziom.
Jak utrzymać mózg w dobrej kondycji?
Z upływem lat połączenia między różnymi częściami mózgu słabną i – najpewniej z tego powodu – mózg funkcjonuje coraz gorzej. Uprawianie sportów spowalnia proces starzenia się mózgu. Systematyczny 30‑minutowy trening 2 razy w tygodniu wystarczy, aby o 30% obniżyć ryzyko wystąpienia wszystkich czynników sprzyjających powstawaniu m.in. miażdżycy.
Kiedy i jak często?
Ruch ułatwia zapamiętanie informacji na dłużej niż kilka godzin. Jeśli chcesz poprawić swoje wyniki w nauce, to oprócz (nie zamiast!) uczenia się, masz dwie możliwości:
- jeśli nie widzisz się z podręcznikiem w dłoni w trakcie wykonywania ćwiczeń, ćwicz najlepiej jeden dzień przed intensywną nauką;
- jeśli chcesz się uczyć w trakcie treningu, nie wykonuj go zbyt intensywnie – czytanie książki w trakcie szybkiego biegu na bieżni jest niewykonalne i nie przyniesie pożądanych rezultatów; wybierz marsz na bieżni lub jazdę na rowerze stacjonarnym.
Najlepsze rezultaty w nauce osiągniesz, łącząc ją z aktywnością o średniej intensywności.
Niezawodny sposób na stres
W Szwecji przed kilku laty przeprowadzono badania kondycyjne i testy na inteligencję dla ponad 1,2 mln osiemnastolatków. Wyniki były jednoznaczne – osoby w dobrej kondycji fizycznej i ćwiczące regularnie uzyskiwały bardzo dobre wyniki w testach na inteligencję i lepsze wyniki testów sprawdzających wiedzę niż ich rówieśnicy, którzy o kondycję fizyczną nie dbali.
Jakie ćwiczenia wpływają na pracę mózgu?
Skoro aktywność fizyczna znacząco wpływa na pracę mózgu i może poprawić wyniki w nauce, to warto wybrać taki rodzaj sportu, który polubisz na tyle, aby systematycznie ćwiczyć. Dzięki temu nie tylko dotlenisz mózg i zaktywizujesz go do intensywniejszej pracy, lecz także wzmocnisz swoje ciało lub zgubisz nadprogramowe kilogramy.
Jeśli potrzebujesz mobilizacji, wybierz zajęcia grupowe – są one świetnym sposobem na dobrą zabawę i zdrową konkurencję, która wspomaga motywację. Jeśli wolisz samodzielną pracę, znakomicie odnajdziesz się w treningu w klubie. Wybór zajęć zależy też od celu, jaki chcesz osiągnąć: inny trening powinna wybrać osoba, która chciałaby schudnąć, a inny taka, której zależy na zbudowaniu masy mięśniowej.
Jeśli masz mało czasu, ale lubisz ćwiczyć intensywnie, zainteresuj się tabatą, która przewiduje kilkadziesiąt sekund ćwiczeń w maksymalnym tempie, a następnie kilkanaście sekund odpoczynku. W ten sposób powtarza się kilka serii, a cały trening może trwać od 10 do 30 min. Jest to jeden z rodzajów treningu, które mocno przyspieszają metabolizm, ale także możesz go wykorzystać tuż przed nauką. Wówczas trening może trwać tylko 10 min i możesz wykonać go w domu. Na skutek maksymalnego wysiłku organizm wchodzi w stan dużego zmęczenia, dzięki któremu kalorie spalają się jeszcze do kilku godzin po zakończeniu treningu.
Trampolina to rodzaj treningu, który idealnie łączy zabawę ze spalaniem kalorii. W czasie jednych zajęć możesz spalić nawet do 700 kcal. Regularne ćwiczenia na trampolinie wzmacniają takie funkcje mózgu, jak koncentracja i koordynacja ruchowa. Zapewniają ogromny przypływ endorfin i poprawę kondycji. Trening odbywa się na jednoosobowej trampolinie o małych rozmiarach, na której wykonuje się różne ćwiczenia – najczęściej jest to kombinacja wolnych i szybkich skoków, ćwiczeń z aerobiku i dynamicznych biegów w miejscu. Ponadto trampolina jest bezpieczna dla osób z dużą nadwagą, ponieważ nie obciąża stawów. Badania naukowe potwierdzają: jeśli chcesz osiągnąć najlepsze wyniki w nauce, połącz systematyczny wysiłek fizyczny z odpowiednią dietą i przede wszystkim dobrze zorganizowaną nauką.