Zdrowe napoje energetyczne. Czy to możliwe?

Co się dzieje, gdy pijesz napoje energetyczne?

Napoje energetyczne zawdzięczają swą skuteczność biostymulatorom – w głównej mierze kofeinie, która jest ich podstawowym składnikiem. Na skutek jej działania:

• zostaje pobudzony układ nerwowy,
• stymulowane jest wydzielanie hormonów (np. adrenaliny),
• poprawiają się koncentracja i refleks,
• łatwiej wykonuje się zadania oparte na myśleniu logicznym,
• trudniej jest zasnąć.

 

Oprócz kofeiny w napojach energetycznych można znaleźć też substancje pobudzające pochodzenia roślinnego: ekstrakt z guarany, wyciąg z żeń-szenia, wyciąg z ostrokrzewu paragwajskiego (yerba mate). Większość spośród napojów energetycznych zawiera również: cukier, tlenek węgla(IV), taurynę, witaminę B₆, ryboflawinę, witaminę B₁₂.

 

Czy napoje energetyczne są szkodliwe?

Tak! Napoje energetyczne to doskonały sposób na dostarczenie organizmowi łatwo i szybko przyswajalnej energii. Organizm człowieka czerpie energię ze spalania cukrów, białek i tłuszczów dostarczanych z pożywieniem. A napoje energetyczne zawierają tylko glukozę (cukier) i nie jest jej w nich na tyle dużo, aby mogła znacząco pobudzić organizm. Głównym źródłem energii w napojach energetycznych są kofeina (ich główny składnik) i tauryna (aminokwas), które spożywane w dużych ilościach mogą być szkodliwe (zwłaszcza kofeina).

Objawami przedawkowania kofeiny są m.in.:

• kołatanie serca,
• bóle i zawroty głowy,
• bezsenność,
• drażliwość,
• pobudzenie i niepokój,
• drżenie rąk.

 

Kofeina spożywana w dużych ilościach i przez dłuższy czas może powodować m. in. zaburzenia przepływu krwi. Niebezpieczne konsekwencje picia napojów energetycznych zostały dostrzeżone przez niektóre kraje. W Danii i Norwegii ich sprzedaż jest zabroniona, a we Francji wprowadzono obowiązek zamieszczania na opakowaniach napojów energetycznych informacji o szkodliwych skutkach ich spożywania.

 

Dla człowieka dorosłego o masie ok. 70 kg niebezpieczna dawka kofeiny to ponad 600 mg/dobę, czyli około 6 puszek napoju.

Skutki picia energetyków

Napoje energetyczne zawierają duże ilości cukru oraz syntetyczne barwniki i aromaty. Ich regularne spożywanie może przyczynić się do nadwagi i otyłości.

 

100 ml popularnego napoju energetycznego zawiera 12 g cukru (3 łyżeczki). W puszce mieści się 250 ml. Wypijając 1 puszkę napoju, spożywamy 7,5 łyżeczki cukru.

Czym się różnią napoje energetyczne od izotonicznych?

Napoje energetyczne są często mylone z napojami izotonicznymi, które mają zupełnie inne działanie i przeznaczenie. Napoje izotoniczne (izotoniki) służą do uzupełniania elektrolitów utraconych na skutek wysiłku fizycznego. Są idealnym rozwiązaniem dla osób wykonujących intensywny wysiłek fizyczny (np. uprawiających sport) przez ponad godzinę. Można je również pić podczas upałów, aby zapobiec odwodnieniu, ponieważ idealnie wspomagają wchłanianie wody do wnętrza komórek. W przeciwieństwie do napojów energetycznych napoje izotoniczne nie zawierają kofeiny. Oprócz wody w ich skład wchodzą oczywiście elektrolity (sód, potas, wapń, magnez), a także cukry i witaminy. Najzdrowszym izotonikiem jest sok pomidorowy. Napoje energetyczne nie spełniają żadnej z wymienionych funkcji – nie gaszą pragnienia oraz nie nawadniają organizmu. Wręcz przeciwnie, mogą doprowadzić do jego odwodnienia.

 

Jak wpływają na uśmiech?

Niestety, negatywnie. Poprawa koncentracji może nas co prawda wprawić w dobry humor i wywołać uśmiech na twarzy, ale... nasze zęby cierpią! Napoje energetyczne są jednym z ich największych wrogów. Naukowcy z Southern Illinois University przeprowadzili eksperyment, w którym wykazali, że szkliwo zębów ulega uszkodzeniu już po pięciu dniach ekspozycji na składniki napojów energetycznych. Wyniki swego doświadczenia porównali do kąpania zębów w kwasie. Zmiany szkliwa są nieodwracalne, zwiększa się także skłonność do próchnicy.
Zbadano również napoje izotoniczne. Ich działanie na zęby było dwa razy mniej szkodliwe, jednak nieobojętne dla szkliwa.
Tym negatywnym skutkom picia napojów energetycznych i izotonicznych można na szczęście zapobiec. Po ich spożyciu należy wstrzymać się przynajmniej godzinę ze szczotkowaniem zębów. Pozwoli to uniknąć rozprowadzenia żrących składników napojów na całej powierzchni zębów.

 

Zrób to sam! Zdrowy energetyk domowej roboty

Kiedy czujesz odpływ sił witalnych, wypij filiżankę kawy, a jeszcze lepiej – szklankę soku pomarańczowego. To podziała stymulująco na mózg. Sprawdzi się również kawałek gorzkiej czekolady. Możesz też samodzielnie przygotować zdrową i niskokaloryczną alternatywę dla napojów energetycznych.